Ејлин Гох води фарма од горната палуба на паркинг во Сингапур.
И ова не е мала операција - таа ги снабдува блиските трговци со до 400 килограми зеленчук дневно, вели таа.
„Сингапур е прилично мал, но имаме многу паркиралишта. Речиси сонот е да има фарми [тука] за да се задоволат потребите на жителите во заедницата“, вели таа.
Најмалку десетина од овие фарми на покривот сега никнаа низ градската држава во Југоисточна Азија.
Владата почна да ги издава необичните парцели во 2020 година како дел од нејзините планови за зголемување на локалното производство на храна. Земјата со 5.5 милиони жители моментално увезува повеќе од 90% од својата храна.
Но, просторот во оваа густо населена островска држава е редок и тоа значи дека земјата не е евтина. Сингапур има некои од најскапите имоти во светот.
Еден фармер изјави за Би-Би-Си дека високата цена на неговата прва парцела за паркирање значела дека тој мора да се откаже и да се пресели на поевтина локација.
Кога Би-Би-Си ја посети фармата на Гох, која е околу една третина од големината на фудбалското игралиште, операциите беа во полн ек.
Работниците береа, средуваа и пакуваа choy сума, лиснат зелен зеленчук кој се користи во кинеското готвење.
Во меѓувреме, на другиот крај на објектот, друг вработен бил зафатен со повторно садење садници.
„Бераме секој ден. Во зависност од зеленчукот што го одгледуваме, може да се движи од 100 кг до 200 кг до 400 кг дневно“, вели Гох.
Таа вели дека започнувањето на фармата чинело околу 1 милион S$ (719,920 $; 597,720 фунти), а голем дел од парите се трошат на опрема за да се забрза бербата.
Иако доби некои субвенции, г-ѓа Гох вели дека нејзиниот бизнис сè уште не е профитабилен.
Таа има 10 вработени и плаќа кирија од околу 90,000 S$ годишно за просторот и уште еден паркинг, кој сè уште се поставува.
„Нашиот период на поставување се случи за време на пандемијата Ковид, така што логистиката беше многу поскапа и траеше подолго време“, објаснува г-ѓа Гох.
„Покрај тоа, ова беше првиот тендер за паркирање на покривот што го додели [владата], така што процесот беше многу нов за сите“, додава таа.
Земјоделците на покривите во Сингапур исто така наоѓаат други начини да заработат пари.
Николас Гох, кој не е поврзан со г-ѓа Гох, вели дека успеал да оствари профит со тоа што на луѓето им наплаќал месечна претплата за берба на зеленчук во неговата урбана фарма.
Тој вели дека идејата е особено популарна кај семејствата кои живеат во близина бидејќи „тоа е еден вид пристап на заедницата, наместо комерцијален пристап“.
Сепак, друг урбан земјоделец, Марк Ли, вели дека високите трошоци го натерале да се пресели во индустриска зграда која наплаќа „незначителна“, односно пониска кирија.
„Зеленчукот на крајот е само зеленчук. Можете да го добиете со најсвеж и најдобар квалитет, но постои ограничување за тоа колку некој би платил. Овде не зборуваме за тартуфи“, вели Ли.
„Егзистенцијално прашање“
Фармите на покривот не се единствениот начин на кој Сингапур има за цел да ја зголеми количината на храна што ја одгледува.
Поголемиот дел од домашното производство во земјата доаѓа од високотехнолошки капацитети кои се во голема мера субвенционирани од владата. Имаше 238 лиценцирани фарми во 2020 година, според официјалните бројки.
Некои од фармите се веќе профитабилни и можат да го прошират своето производство за да го зголемат профитот, вели Сингапурската агенција за храна (SFA).
„Безбедноста на храната е егзистенцијално прашање за Сингапур. Како глобално поврзан мал град-држава со ограничени ресурси, Сингапур е ранлив на надворешни шокови и прекини во снабдувањето“, изјави портпаролот на SFA за BBC News.
„Затоа е важно постојано да преземаме чекори за да ги обезбедиме нашите суштински ресурси“, додава портпаролот.
Претходно оваа година, прашањето за безбедноста на храната дојде во остар фокус во Сингапур кога неколку земји во регионот го забранија или ограничија извозот на клучните прехранбени производи.
Владите кои се потпираат на увоз се обидоа да ги заштитат своите резерви на храна бидејќи војната во Украина и пандемијата ги зголемија трошоците за сè, од основна храна до сурова нафта.
До 2030 година, Сингапур има за цел да произведе 30% од храната што ја консумира сам - повеќе од три пати повеќе од сегашната количина.
Професорот Вилијам Чен од Сингапурскиот технолошки универзитет Нанјанг вели дека треба да им се понуди поголема поддршка на урбаните фарми.
„Постојат мерки како што се грантови за продуктивност од SFA и редовни пазари на фармери за да се поттикнат потрошувачите да купуваат повеќе локални производи“, вели проф Чен, кој е директор на програмата за наука и технологија за храна на Универзитетот.
„Можеби да им се помогне на локалните фармери да прифатат едноставни технологии... може да се земе предвид“, вели тој.
Сепак, Соња Актер, доцент на Школата за јавна политика Ли Куан Ју, верува дека високите оперативни трошоци веројатно ќе останат главен предизвик за урбаните земјоделци.
„Сингапур нуди многу субвенции и финансиска поддршка на претприемачите кои работат во овој простор“, вели таа.
„Прашањето е дали овие фарми ќе можат да работат и да бидат комерцијално остварливи кога владината поддршка ќе престане да тече“.
Назад на покривот опкружен со блокови од кули во средината на урбаното ширење на Сингапур, г-ѓа Го може да изгледа како свет далеку од традиционалното земјоделство.
Сепак, таа ги повторува чувствата на генерациите земјоделци кои дојдоа пред неа: „Да се откаже не е опција. Колку е поголем предизвик, толку ќе биде поисплатливо“.
Извор: Анабел Лианг - БиБиСи вести