Домашниот стакленички зеленчук е подготвен за извозен марш во Европа. Ова произлегува од изјавата на шефот на Роселхознадзор Сергеј Данкверт. Според официјалниот претставник, одгледувањето на оранжериски зеленчук во земјите на ЕУ станува непрофитабилно и економски неконкурентно поради високите цени на енергијата. Во Русија интензивно се развива, што значи дека останува само да се воспостават залихи на соседите на континентот.
Страдајќи од суша и високи цени, Стариот свет може да ги затвори очите пред санкциите
Во 2021 година Русија испорача 2.5 илјади тони краставици само во Европа, вклучително и во европските земји. И сега има пречки во форма на транспортни ограничувања и поскапа логистика: ако порано автомобилот чинеше 3-3.5 илјади евра, сега 12 илјади евра, рече Данкверт. Во меѓувреме, ваквите количини бледнеат во споредба со 5.5 милиони тони увоз на овошје и зеленчук што, според Роселхознадзор, влегле во Руската Федерација во седум месеци од 2022 година.
Во однос на цената, сликата е исто така индикативна: во 2021 година Русија продаде зеленчук во странство во вредност од 818 милиони долари, а на пример жито – 11,092 милијарди долари. Тоа беа главно компири, краставици, домати, кромид, моркови, бела зелка и карфиол, мешунки. Најголеми приматели беа Турција, Пакистан, Италија и Белорусија.
„Изјавата на шефот на Rosselkhoznadzor е во голема мера ситуационална: ова е ненормално топло лето во Европа во моментов, што доведува до проблеми со одржувањето на локалното градинарство, особено оранжериите“, вели Никита Маслеников, водечки експерт во Центар за политички технологии. – Но, тоа се привремени тешкотии и не би тврдел дека сериозно и трајно ја нокаутираат стакленичката економија на ЕУ. Европејците сигурно ќе се снајдат. Нормално, во есен-зимскиот период одржувањето на оранжериите е многу поскапо. Особено со проектираните цени на бензинот од 4,000 долари за илјада кубни метри“.
Но, дали самата Русија е способна драматично да го зголеми извозот на зеленчук, дури и во други региони? По некое време, можеби, но во моментов, тешко. Индустријата се уште зависи од набавката на увозни семиња, опрема, технологии и материјали со кои има проблеми. На пример, оранжериите бараат посебна обвивка што ги пренесува ултравиолетовите зраци. Уште едно прашање - каде да се продаде? Зеленчукот е деликатна, расиплива стока, што значи дека е неопходно да се изградат рути кои брзо ќе го донесат до крајните потрошувачи. Може да се чува во пакувања најмногу недела и пол. Според тоа, тврди Маслеников, кругот на потенцијални приматели се стеснува на Турција, Казахстан, делумно Киргистан и Белорусија. На Таџикистан, кој има три изобилни жетви домати на отворен терен годишно, не му требаат нашите домати за стаклена градина за ништо.
Анатолиј Тихонов, директор на Центарот за агробизнис и безбедност на храната на Факултетот за корпоративно управување РАНЕПА, гледа на работите поинаку. Сега, според него, фрижидерот ќе ги диктира неговите услови во Европа. Земјоделските производи поскапуваат поради сушата, пожарите и последиците од економските санкции против Руската Федерација. Зеленчукот на отворено умира. Во Италија падот на производството за различни земјоделски култури достигнува 45%, големи загуби се очекуваат за сончогледот, маслинките, компирите, дињите низ ЕУ. Во овие услови, постои голема веројатност Европејците да мора да побараат од Русија снабдување на дел од реколтата. Политичарите можат да ги затворат очите пред ова, а бизнисите ќе ги заобиколат санкциите и ќе купуваат храна за да го прехранат населението и да ги намалат социјалните тензии во услови на висока инфлација на храната.
„Минатата година добивме повеќе од 1.4 милиони тони зеленчук, целосно се обезбедуваме со краставици, околу 80% – домати. Во земјава работат 400 оранжерии, уште 50 се во изградба“, вели Тихонов. – И имаме вишок за извоз. Стакленикот работи или на сонце или на дополнително вештачко осветлување и греење. Во Европа цените на енергијата се премногу високи, минералните ѓубрива што се користат во оранжериите се зголемени за десет пати, а куповната моќ на населението се намалува. Наспроти ова, руските производи ќе бидат доста конкурентни и ќе можат да го заменат падот на обемот на европското производство“.
Русија ги има сите ресурси (од земја и ѓубрива до заинтересирани фарми) да го засити европскиот пазар со својот зеленчук, вели Михаил Оганезов, специјалист во Одделот за стратешки истражувања во Total Research. Според него, факторот санкции не игра посебна улога, бидејќи прехранбените производи, со ретки исклучоци, се отстранети од ограничувањата. Така, теоретски, испораките може да започнат утре. Но, за да се зголеми извозот, потребно е прво целосно да се решат проблемите со домашната потрошувачка. Како што напоменува Оганезов, увозните домати и краставици се уште се носат во Русија, а треба да има залиха на сопствени производи – со соодветен однос и вложување. Но, на северо-источниот дел на земјата, овој зеленчук е 3-4 пати поскап отколку во Москва, Санкт Петербург и другите мегаградови.
Извор: https://www.mk.ru